Linux ve Unix Console Komutları

SSH Shell komutları ve açıklamları:

• ls Dizinde bulunan her şeyi listeler.
• ls -a Gizli dosyalar ve dizinlerle beraber listeler.
• ls -l Bütün dosyaları boyut ve tarihini göstererek listeler.
• tar -zxpf Uzantısı tar.gz olan sıkıştırılmış dosyaları açar.
• tar -xpf Uzantısı .tar olan dosyaları açar.
• gunzip Uzantısı .gz olan dosyaları açar.
• cp Dosyayı kopyalar.
• mv Bir dosyayı başka bir dizine taşımanızı sağlar ya da dosya adını değiştirir.
• mkdir Yeni bir dizin oluşturmanızı sağlar.
• rmdir Belirtilen dizini silmenizi sağlar.
• rm Dosya silmenizi sağlar.
• rm -rf Dizin silmenizi sağlar.
• cd Belirtilen dizine geçmenizi sağlar.
• cd .. Bir üst dizine geçmenizi sağlar.
• cd ~ En üst dizine çıkmanızı sağlar.
• pwd O anda bulunduğunuz dizini görüntüler.
• pico Belirtilen dosyayı text editör ile düzenlemenizi sağlar.
• ftp Belirtilen siteye FTP bağlantısı sağlar.
• lynx Belirtilen siteyi görüntüler.
• df Harddisk istatistiklerini gösterir.
• quota Disk kullanımınızı gösterir.
• uname İşletim sisteminin durumunu gösterir.
• whoami Kendi bilgilerinizi gösterir.
• who Sunucuya bağlı olanları gösterir.
• last Hesabınıza yapılan en son bağlantıyı gösterir.
• whereis Belirtilen dosyanın nerede olduğunu gösterir.
• BitchX IRC programını çalıştırır.
• mail Postalarınızı kontrol eder.
• ps -x Sizin çalıştırdığınız işlemleri gösterir.
• ps -a Sunucuda çalıştırılan tüm işlemleri gösterir.
• ps -ux Çalıştırılan işlemlerin CPU/RAM kullanımıyla gösterir.
• kill Pid numarası verilen işlemi durdurur.
• kill -9 Pid numarası verilen eggdrop işlemini durdurur.
• killall Belirtilen program türündeki tüm işlemleri durdurur.
• whatis Belirtilen komutun açıklamasını verir.
• man Komut hakkında yardım görüntüler
• passwd Shell hesabınıza girerken kullandığınız şifreyi değiştirmenizi sağlar.
• vhosts ya da vhost Sistemde bulunan vhostları (virtual host) listeler.(BNC için kullanabilirsiniz)
• ROOT MAKİNEDEN İP ÖĞRENME: ip addr
• ROOTTA HESAP AÇMAK : adduser login & chown mavigok /home/login & passwd pass1 , passwd pass2
• reboot: Sunucuya restart atar
• service mysql restart mysql restart atar
• service httpd restart apache ye rest atar
• service httpd stop Sitelere ulaşımı kapatır
• apf -d ipadresi verilen ipe ban atar
• service apf restart apf ye restart atar
• netstat -n sunucuya baglanan ipleri gösterir
• netstat -a sunucuya bağlanan reseller ipleri gösterir(Proxy kullanmanız fark etmez her zaman gerçek çıkış ipi görünür)
• pico ssh üzerinden text editor ile dosya içeriğini görme ve düzenlemeye yarar.
• top Sistem cpu kullanımını gösterir.
• uptime Uptime Durumu
• IP BAN
• ip banlama
• iptables -A INPUT -s 85.159.54.48 -j DROP
• ip ban kaldırma
• iptables -X INPUT -s 85.159.54.48 -j DROP
• Servera dosya çekme
• wget indirilecek-dosya-adresi
• Zip açma
• unzip dosya.zip
• tar.gz açma
• tar -zxvf dosya.tar.gz
• gzip açma
• gunzip dosya.tar.gz
• Dosya sıkıştırmak
• tar cvzf dosyam.tar.gz sıkıştırılacak-dosya
• Sql Yükleme

 * mysql -u dbkullanıcıadi -p dbadi < yedek.sql              

• History                ( Girilen Komutları Listeler )
• Clear                    ( liste temizleme )
• Ls  -l    ls –lh                       (      detaylı listeleme )

Yardım Alma

Çoğu komut yanına -h veya –help yazıldığında küçük bir bilgi verir. Buna ek olarak linux’ta binlerce dokümanın bulunduğu manual sayfaları vardır. Yapmanız gereken tek şey man komutundan sonra bilgi almak istediğiniz komutun adını yazmak.

• komut      -h: Komut hakkında kısa bilgi
• komut      –help: Üstekinin aynısı
• man      komut: Komut hakkında detaylı doküman

Dosyaları Listeleme

Linux’ta bir dizindeki dosyaları listelemek için kullanılan komut lsdir. Ekrana sığmayan uzun listeleri göstermek için ise bu komut less ile beraber kullanılabilir.

• ls:      Bulunduğun dizinin içeriğini göster
• ls      -a: Gizli dosyaları da göster
• ls      -l: Uzun listele (sahip, izinler, boyut ve tarih dahil)
• ls      | less: Uzun listeleri kısaltmak için

Dizin değiştirme

Başka bir dizine geçmek için cd komutu kullanılır.

• cd      yol: yol dizinine geçer
• cd      ~: Sizin home dizininize geçer
• cd      -: Bir önceki dizine döner
• cd..:      Bir üst dizine geçer

Dosya ve dizin yönetimi

Bir dizini veya dosyayı kopyalamak için cp, taşımak için mv, yeni klasör oluşturmak için mkdir, dosyayı silmek için rm, dizini ve içindeki dosyaları silmek için rm -R, boş bir dizini silmek için ise rmdir kullanılır.

• cp      kaynak hedef: Kaynaktan hedefe kopyalar
• cp      -R kaynak hedef: Önyineli(recursive) kopyalar
• mkdir      dizin: Yeni dizin yaratır
• mv      kaynak hedef: Dosyaları taşımak veya adlarını değiştirmek için
• rm      dosya: Dosyayı kaldırır
• rm      -R dizin: Önyineli kaldırır
• rmdir      dizin: Boş dizini kaldırır
• touch      dosya: Dosya varsa tarihini değiştirir, yoksa yaratır
• pwd:      Çalışılan dizinin ismini verir

Dosya arama

Herhangi bir dosyayı sistemde aramak için find ve locate komutları kullanılır. find bulunduğunuz dizinden başlayarak tüm alt-dizinleri arar. locate ise tüm dosyaları bir veritabanında tutar, bunun için hayli hızlıdır. Ancak bu veritabanı günde bir yenilendiğinden son kaydettiğiniz dosyaları bulamayabilirsiniz.

• find      yol -name dosyaadı: Belirttiğiniz dizinden başlayarak dosyayı      arar
• locate      dosyaadı: Dosyayı arar

Metin dosyalarıyla çalışma

Kısa bir metin dosyasını görüntülemek için cat, metin dosyasında yön tuşları-Page Up/Down ile ilerlemek için less, dosyada bir yazıyı aramak için grep, satırları sıralamak için sort, ve küçük bir editör ile açmak için ise pico kullanılır.

• cat      dosyaadı: Dosyayı ekranda görüntüler
• grep      yazı dosyaadı: Yazıyı dosyada arar, bulunduğu satırı görüntüler
• less      dosyaadı: Dosyada ilerlemek için kullanılır (Çıkış q      ile)
• pico      dosyaadı: Dosyayı basit bir metin editörüyle açar
• sort      dosyaadı: Dosyadaki satırları alfabetik sıraya göre dizip      gösterir

Sıkıştırılmış dosyaları açma

İnternetten indirdiğiniz dosyalar genelde sıkıştırılmıştır. Bunları açmak için dosya tipine göre araç kullanmalıyız.

• bunzip2      dosyaadı.bz2: bzip2 dosyasını (.bz2) açar
• gunzip      dosyaadı.gz: gzipped (.gz) arşivini açar
• unzip      dosyaadı.zip: PkZip veya WinZip dosyasını (.zip) açar
• tar      -xvf dosyaadı.tar: tar (.tar) arşivini (tarball) açar
• tar      -xvzf dosyaadı.tar.gz: tar arşivini (.tar.gz or .tgz) açar

Ağ servislerini kullanma

Dosya transferi yapmak için ftp, ağ bağlantısını kontrol etmek için ping, secure shell protokolüne bağlanmak için ssh, telnet protokolü üzerinden bağlanmak için ise telnet kullanılır.

• ftp      sunucu: FTP sunucusuna bağlanır
• ping      sunucu: Sunucuya ping isteği gönderir
• ssh      -l kullanıcıadı sunucu: Uzaktaki makinaya Secure Shell      protokolü ile bağlanır
• telnet      sunucu: Uzaktaki makinaya TELNET protokolü ile bağlanır

Sistem bilgisi görüntüleme

• date:      İşletim sisteminin saat ve tarihini görüntüler
• df      -h: Disk kullanımını görüntüler
• free:      Bellek kullanımını görüntüler
• history:      Kullanılan hesap için çalıştırılan komutları listeler
• hostname:      Yerel sunucu adını verir
• rwho      -a: Ağa bağlı kullanıcıları listeler
• uptime:      Bilgisayar açıldığından beri geçen süreyi verir
• who:      Makineye bağlı kullanıcıları listeler
• whoami:      Giriş isminizi görüntüler

Dosya izinlerini değiştirme

• chown      kullanıcı.grup dosyaadı: Dosyaya sahip olan grubu ve kullanıcıyı      değiştirir. Tabii ki bu komutu sadece o dosyanın sahibi kullanabilir
• chmod      (augo)(+-)(rwx) dosyaadı: Dosya üzerindeki okuma-yazma-çalıştırma      (read-write-execute) izinlerini (rwx) farklı seviyedeki kullanıcılar için      (all-owner-group-other) artırıp azalmayı (+/-) sağlar

• vi, nano, pico dosya : Vi’ı geçen ayki yazımızdan hatırlıyoruz. Nano ve Pico da Vi’dan daha basit metin düzenleyicileridir. Terminalden bu komutları girersek dosya adında bir dosya açarlar, dosya yazmazsak da isimsiz bir belge açarlar.

• less,      more, cat dosya : Bu üç komut dosyayı okumamızı sağlar.      More baştan başlayıp sadece ileriye doğru hareketi sağlarken, less hem      ileriye hem geriye doğru hareketi destekler. Cat ise sadece dosyanın bütün      içeriğini ekrana yazar.
• sftp,      ssh, scp : Kısaca uzaktan bağlantı kuran komutlardır, bunlar hakkında      detaylı bilgiye geçmiş      yazılarımızdan ulaşabilirsiniz.
• lynx,      www adres : Adresteki internet adresine terminalden      bağlanıp erişebilmemizi sağlayan komutlardır.
• setxkbmap      :      Klavye dilini dil olarak değiştirir. Setxkbmap tr olarak      kullanabiliriz.
• whatis      komutadı : Bir komutun yaptığı işi kısaca      anlatır.

 

 

 

Remove Webmin RPM (RHEL / Centos / Fedora )

# rpm -ev webmin

# /etc/webmin/uninstall.sh

Solaris UNIX Remove Webmin Software

# pkgrm WSwebmin

Debian / Ubuntu Linux Remove Webmin Software

# apt-get --purge remove webmin

FreeBSD Remove Webmin Software

# cd /usr/ports/sysutils/webmin
# make deinstall clean

OR use pkg_delete command:

# pkg_delete webmin

 

Komut	Görevi	Örnek
cp	Dosyayı kopyalar.
mv	Bir dosyayı başka bir dizine taşımanızı sağlar yada dosya adını   değiştirir.
ls -l	Bütün dosyaları boyut ve tarihini göstererek listeler.

Dizin İşlemleri

Komut	Görevi	Örnek
mkdir	Yeni bir dizin oluşturmanızı sağlar.
rmdir	Belirtilen dizini silmenizi sağlar.
rm	Dosya silmenizi sağlar.
rm -rf	Dizin silmenizi sağlar.
cd	Belirtilen dizine geçmenizi sağlar.
cd ..	Bir üst dizine geçmenizi sağlar.
cd ~	En üst dizine çıkmanızı sağlar.
pwd	Bulunduğunuz dizini görüntüler.

Disk İşlemleri

Komut	Görevi	Örnek
df	Harddisk istatistiklerini gösterir.
quota	Disk kullanımınızı gösterir.
rm	Dosya silmenizi sağlar.
rm -rf	Dizin silmenizi sağlar.
cd	Belirtilen dizine geçmenizi sağlar.
cd ..	Bir üst dizine geçmenizi sağlar.
cd ~	En üst dizine çıkmanızı sağlar.
pwd	Bulunduğunuz dizini görüntüler.

Listeleme İşlemleri

Komut	Görevi	Örnek
ls	Dizinde bulunan herşeyi listeler
ls -a	Gizli dosyalar ve dizinlerle beraber listeler.
ls -l	Bütün dosyaları boyut ve tarihini göstererek listeler.
whereis	Belirtilen dosyanın nerede olduğunu gösterir.
find	Dosya Bulma İşlemi DOS daki dir / s gibi	Tüm alt-dizinlerdeki   “mfyz” ile başlayan dosyalar için : find . -name “mfyz*”   -print
find	Bul ve kopyala	find -type f -name ‘_f1*.*’ -exec mv {} ../ ; (bir üst klasöre bulduklarını taşır)
ls -l | wc -l	Dizindeki dosyaları sayar

Sıkıştırılmış Dosya İşlemleri

Komut	Görevi	Örnek
tar -zxpf	Uzantısı tar.gz olan sıkıştırılmış dosyaları açar.
tar -xpf	Uzantısı .tar olan dosyaları açar.
gunzip	Uzantısı .gz olan dosları açar.
unzip	Zip dosyalarını acmaya yarar
zip	Zip dosyası yapmayı sağlar	zip -r dosyaadi.zip ziplecek_klasor_adi

Uygulamalar

Komut	Görevi	Örnek
pico	Belirtilen dosyayı text editör ile düzenlemenizi sağlar.
ftp	Belirtilen siteye FTP bağlantısı sağlar.
lynx	Belirtilen siteyi görüntüler.
BitchX	IRC programını çalıştırır.
mail	Postalarınızı kontrol eder.
whatis	Belirtilen komutun açıklamasını verir.
man	Komut hakkında yardım görüntüler
passwd	Shell hesabınıza girerken kullandığınız şifreyi değiştirmenizi sağlar.
vhosts yada vhost	Sistemde bulunan vhostları (virtual host) listeler.(BNC için   kullanabilirsiniz)
useradd	Linux sistemine tek bir kullanıcı ekler
userdel	Sistemde mevcut kullanıcıları sistemden uzaklaştırır siler
usermod	Sistemde mevcut olan bir kullanıcının özelliklerini değiştirir
wget url	Download eder.
top	Cpu ram vs.. istatistiklerini gösterir
history	Geçmişte hangi komutların kullandıgını gösterir

Server İşlemleri

Komut	Görevi	Örnek
uname	İşletim sisteminin çekirdek versiyonunu gösterir.
whoami	Kendi bilgilerinizi gösterir.
who	Sunucuya bağlı olanları gösterir.
last	Hesabınıza yapılan en son bağlantıyı gösterir.
ps -x	Sizin çalıştırdığınız işlemleri gösterir.
ps -a	Sunucuda çalıştırılan tüm işlemleri gösterir.
ps -ux	Çalıştırılan işlemlerin CPU/RAM kullanımıyla gösterir.
kill	Pid numarası verilen işlemi durdurur.
kill -9	Pid numarası verilen eggdrop işlemini durdurur.
killall	Belirtilen program türündeki tüm işlemleri durdurur.
reboot	Sisteme restart atar

Sistem İşlemleri

Komut	Açıklama	Örnek	Örneğin Açıklaması
shutdown	Sistemi kapatır	shutdown -Fr now	Sistemi reboot eder ve yeniden başlatılırken disk kontrolü yapılır
cat /proc/cpuinfo	İşlemci hakkında detaylı bilgi verir
lspci	PCI yuvalarındaki kartlar hakkında bilgi verir
lsusb	USB aygıtlar hakkında bilgi için
cat /proc/bus/input/devices	Giriş çıkış cihazları hakkında bilgi için

Linux Dizin Yapısı

/home	Kullanıcı dosyaları
/etc	Ayar dosyaları
/lib	Kütüphaneler
/usr	Kullanici sistem dosyalari
/tmp	Geçici Dizin
/bin	Sunucu Kullananlar için Linux ve SSH Komutları